آسیب های اجتماعی کشور در انتظار ابلاغِ دستورِ تشکیلِ “سازمان امور اجتماعی” می مانند!
۶ مرداد بود که اعلام شد سازمان امور اجتماعی کشور دو هفته دیگر تاسیس میشود؛ سازمانی برای ساماندهی نهادها و ارگانهای مسئول در زمینه آسیبهای اجتماعی. این سازمان اما درحالی هنوز تشکیل نشده که مسئولان شهرداری و بهزیستی و فرمانداری در شهرهای بزرگ، مشغول جمعآوری کودکان خیابانی و متکدیان از سطح شهر هستند؛ طرحی که برخی معتقدند برخوردی سطحی با آسیبهای اجتماعی است.
به گزارش وبسایت مددکاری اجتماعی ۲۰۱۵ به نقل از روزنامه فرهیختگان، اما سازمان امور اجتماعی کشور چیست؟ این سازمان که در حوزه اجرائیات ورود نخواهد کرد، وظیفه نظارت بر عملکرد دستگاهها و رصد بر آسیبهای اجتماعی، پیگیری اجرای مصوبات و هماهنگی بین دستگاهها و بررسی راهکارهای نهادهای مختلف را به عهده دارد.
رضا محبوبی، معاون مرکز امور اجتماعی وزارت کشور درمورد این سازمان میگوید: «تشکیل سازمان امور اجتماعی براساس تصمیمی بود که در جلسه سران سه قوه با مقام معظم رهبری گرفته شد. همچنین شورای عالی اداری در آخرین جلسه خود با حضور معاون اول رئیسجمهوری، تاسیس سازمان امور اجتماعی کشور را تصویب کرده است و ایجاد تشکیلات لازم برای راهاندازی سازمان آغاز شده است.»
او درمورد اینکه سازمان امور اجتماعی قرار است از چه زمانی کار خود را آغاز کند، میافزاید: «در جلسهای که حدود ۲۰ روز پیش برگزار شد، با تشکیل چنین سازمانی موافقتهای لازم صورت گرفت؛ البته قرار است این سازمان برای اولینبار هم وجوه اجتماعی مانند نشاط، توسعه اجتماعی و هم موضوعات آسیب را در بر بگیرد. توافقات لازم برای اسم سازمان صورت گرفته است و درحال حاضر منتظر ابلاغ دستور هستیم.» محبوبی تاکید میکند: «سازمان امور اجتماعی جدا از وزارت کشور نیست، بلکه همان مرکز امور اجتماعی و فرهنگی وزارت کشور است که کاملتر شده است.
در اصل وظایف تغییری صورت نگرفته است، البته این موضوع را باید بگویم که این سازمان قرار نیست کار اجرایی انجام بدهد و تنها سیاستگذاری و برنامههای لازم را تدوین میکند؛ البته برنامههایی که برای سازمانها نوشته میشود با مشارکت و مشورت همان سازمان است.»
او با بیان اینکه وظایف سازمان امور اجتماعی نسبت به کارهایی که در گذشته انجام شده تکمیلتر شده است، میگوید: «تدوین برنامههایی با مشارکت دستگاهها، نظارت و پایش پیشرفت برنامهها و جلب مشارکت بخشهای غیردولتی ازجمله وظایف این سازمان است. اینبار قرار است در حوزه نظارت با چهرهای متفاوت وارد شویم و قرار است نظارت کافی را بر کمپها و اردوگاهها داشته باشیم.»
در مورد ریز وظایف و چارت سازمان امور اجتماعی کشور باید با برگزاری جلسه با سازمان مدیریت و برنامهریزی تفاهم لازم انجام شود.
حلقه باطل نظارت بر نظارت
عباس محمدیاصل، جامعهشناس، نگاه مثبتی به تشکیل یک سازمان جدید برای کاهش آسیبهای اجتماعی ندارد و معتقد است: «اگر قرار بود تشکیل سازمان به کاهش آسیبهای اجتماعی کمک کند، قطعا با وجود این همه سازمان و دستگاهها که وظیفه کاهش آسیب را برعهده دارند، الان نباید آسیبی وجود داشته باشد.»
او میافزاید: «متاسفانه همه دوست دارند فقط برای سازمانهای دیگر برنامهریزی انجام دهند و سازمانها دوست ندارند که کسی برایشان برنامهریزی کند، به همین خاطر است که بیشتر سازمانها ساز خودشان را میزنند و با یکدیگر متحد نمیشوند.»
به گفته محمدیاصل، اگر هر سازمانی مکانیسم کاری خودش را به درستی انجام بدهد نیاز نیست که سازمان جدیدی برای نظارت بر سازمان قبلی تاسیس شود. متاسفانه حلقه باطل نظارت بر نظارت سازمانهای دیگر همچنان وجود دارد.
او معتقد است: «به نظرم سازمان امور اجتماعی هم نمیتواند کارآمدی چندانی داشته باشد، زیرا این سازمان میخواهد برای دیگر سازمانها که در حوزه آسیبهای اجتماعی فعالیت میکنند، برنامهریزی کند که تجربه نشان میدهد سازمانها زیر بار برنامههای دیگر ارگانها نمیروند.»